Last van ETA-frustratie? Met deze tips is dat voorbij!

Auteurs: Niek Vergeer en Britt Hippert

Ben jij op reis geweest of heb je binnenkort een tripje op de planning staan? Grote kans dat je niet zonder navigatiesysteem kan. Je hebt niet alleen zicht op de route, maar weet ook hoe laat je aankomt. De Estimated Time of Arrival (ETA) geeft zekerheid en daar houden mensen van. 

De praktijk is bij ons helaas elke vakantie anders. De route lukt over het algemeen nog wel. Maar in plaats van net vóór etenstijd – lekker op tijd om nog even te landen op je vakantieplek – komen we met enige stress en flink bezweet vlak voor het donker aan. Er is nog net iemand aanwezig om je in te checken. Frustratie ten top.  

Na de vorige vakantie kwamen we erachter dat meer collega’s deze ETA-frustratie delen. Wat gebeurt er toch dat we hier elke keer weer tegenaan lopen (of beter gezegd: rijden)? 

Verlies doet pijn 

Rationeel weet je heus wel wat je moet doen: elke twee uur een rustpauze. Nu moet er meestal om de zoveel tijd wel iemand naar de wc. En de elektronica in de auto geeft zelfs aan dat je vermoeid bent. Dus met enige regelmaat sta je bij een afgeladen tankstation in de rij voor het toilet. Even koffie en een broodje halen. Even de benen strekken. Bij het vertrek zie je dat de aankomsttijd weer een half uur of meer is opgeschoven. Dit doet emotioneel iets met je; het heeft impact op je brein. Uit onderzoek van Europcar blijkt dat meer dan 20 procent wel eens tegen het navigatiesysteem schreeuwt! 

Het gaat hier om verliesaversie: pijn die bij verlies komt kijken weegt veel zwaarder dan vreugde veroorzaakt door winnen. Maar liefst twee tot vijf keer zo zwaar. We zijn bereid om grote risico’s te nemen om (tijd)verlies te voorkomen, zelfs als de kans even groot is dat we meer (tijd) winnen… En dus voer je de snelheid iets op, om tijd in te halen. Je rijdt langer door en stopt minder vaak. De oorspronkelijke aankomststijd weer zien verschijnen op het scherm geeft een overwinningsgevoel. Of nog beter: eerder aankomen dan in eerste instantie gepland.  

Tijd inhalen voelt fijn, maar gaat tegen het advies in dat je juist af en toe moet stoppen om te rusten. Voor je eigen veiligheid, die van je reisgenoten en die van de andere weggebruikers. Een race tegen de klok is niet verantwoord én niet goed voor je stresslevel. 

Zes breintips bij ETA-frustratie 

Het kan ook anders. Niet dat de totale reistijd langer of korter wordt, maar jouw ervaring van de reis wel. Zes breintips voor een veiliger en meer ontspannen reis:  

1. Tel 25% bij de voorspelde aankomsttijd op. Je stelt je brein van meet af aan in op een realistischere aankomsttijd en voorkomt teleurstelling. Kwestie van verwachtingsmanagement.
   
2. Maak van de specifieke aankomsttijd een algemene verwachting. Stel dat je navigatie zegt dat je om 14.15 arriveert, dan maak jij ervan: ik arriveer vanmiddag. Onderzoek laat zien dat studenten minder teleurgesteld zijn als ze verwachten dat ze ‘het goed doen’ tijdens hun studie, dan wanneer ze denken hun propedeuse af te ronden met allemaal achten.
3. Draai het om: wat levert stoppen je op? Welke winst behaal je met stoppen? Bijvoorbeeld: een relaxed begin van je vakantie. Op die manier maak je er zelf een winstframe van (in plaats van een verliesframe: minder tijd op je vakantiebestemming). Een winstframe verkleint de aversie tegen pauze nemen, want je ziet het niet langer als een verlies. 
4. Denk en handel op de lange termijn. Is het waarschijnlijk dat je er over een week, maand of jaar nog ‘last van hebt’ dat je wat later op de bestemming bent? Doe bewust afstand van je (onbewuste) bias om meer waarde te hechten aan zaken die zich op korte termijn afspelen.
5. Train je geduld. Langer onderweg zijn is een uitstekende gelegenheid voor mindfulness. En de positieve effecten van mindfulness voor ons brein kennen we allemaal.
6. Vraag jezelf af wat het ergste is dat kan gebeuren. Dit helpt om het tijdverlies, en het bijbehorende gevoel, in perspectief te plaatsen. 

Of: je gebruikt geen navigatie meer en gaat back to basic met papieren wegenkaarten. Zolang je maar niet het gevoel hebt dat je dan iets verliest ????. 

Natuurlijk zou het mooi zijn als navigatieprogramma’s op telefoons of in auto’s voor vertrek al rekening houden met 20-30 minuten pauze na elke twee uur rijden. Google Maps of TomTom, keertje sparren?  

Tot die tijd kunnen deze tips je wellicht helpen om navigatiefrustratie te voorkomen. Laat je ons weten of ze hebben gewerkt? Voor je volgende vakantietrip: goede reis en fijne vakantie!