Ban de Bastognekoek
Het is vrijdagmiddag, half vier. Ons teamoverleg loopt bijna op z’n eind. Onze breinen zijn aardig uitgeput na een intensieve werkweek. Totdat een collega een bommetje dropt: wat als we de komende week meedoen aan de jaarlijkse suikerchallenge van het Diabetes Fonds? Van schrik laat een andere collega zijn inmiddels derde Bastogne-koekje vallen. Zes vingers schieten onmiddellijk de lucht in, gevolgd door een overtuigende: ‘Ja!’. Andere collega’s gaan schoorvoetend overstag. Behalve die ene ‘status quo bias’-collega, die van de weeromstuit verder knabbelt aan zijn suikerbom. Met dit gebaar geeft hij aan dat hij liever alles bij het oude wil houden en geen verlies van koekjes wil riskeren.
Start met kleine, concrete stappen
Met de suikerchallenge oefenden we alvast met het doel van het onlangs gesloten GALA-akkoord: een gezonde generatie in 2040. Diverse partijen, waaronder gemeenten, GGD’en en het ministerie van VWS, maakten gezamenlijk afspraken om de gezondheid onder Nederlanders een impuls te geven. Een belangrijk onderdeel is het aannemen van een gezonde leefstijl. Het jaar 2040 ligt echter te ver weg in de tijd om nu al enige urgentie te voelen. Met onze deelname aan de suikerchallenge konden we alvast een kleine, concrete stap zetten.
Tips voor een goed begin én een duurzame gedragsverandering
Gedragsveranderingen zijn taai. Dat wisten we. Een week vol uitdagingen stond ons team dus te wachten. Het voelde als een spannende living lab. Ervaringen van collega’s kwamen voorbij via Teams, evenals lastige momenten en ‘smokkelbekentenissen waarbij collega’s soms tóch hadden gezondigd. Op basis van onze ervaringen delen we hierbij drie tips:
- Goed begonnen is half gewonnen: voorkom suikerverleidingen gedurende de dag. Kies je avondmaaltijden daarom vroegtijdig én zorgvuldig uit en bereid je lunches de avond voorafgaand aan je werkdag. Bovendien vergroot je hiermee de kans op een spill-over effect, waarbij je niet alleen gezonder eet, maar waarschijnlijk ook gezonder gaat leven. Wedden dat je die hardloopschoenen weer eens uit de kast trekt voor een sportief rondje door de wijk?
- Even een zwak moment? Doe een graai in je tas! Zorg dat nood-snacks, zoals wortels, maïswafels of ongezouten nootjes voortaan tot je standaarduitrusting behoren. Of zet een goed gevulde fruitschaal op de vergadertafel.
- Maak toekomstige positieve effecten, zoals gewichtsverlies en energietoename, heel concreet en deel deze met collega’s. Of communiceer over kleine ervaren effecten. Denk hierbij aan een minder opgeblazen gevoel. Door beloningen die verder weg in de tijd liggen, alvast naar het ‘hier en nu’ te halen, verkleinen we het immediacy effect voor die ene Bastogne-collega. Die wil namelijk liever een kortetermijnbeloning voor zijn dagelijkse suikerdip dan een structurele oplossing voor zijn suikerbehoefte op de langere termijn.
Voor ons team voorlopig geen suikerbommetjes meer op de vrijdagmiddag. We kondigen een challenge voortaan stap voor stap aan zodat we ook die ene naar suiker snakkende-collega, die overigens dapper overeind bleef ondanks de groepsdruk, kunnen meenemen in de volgende stap. Want dit is nog maar het begin van een suikervrijer leven.
Onze bronnen
- https://www.diabetesfonds.nl/minder-suiker/suiker-challenge
- https://open.overheid.nl/documenten/ronl-e8e739b2e77bf92b7bfed78d4569ae4ecbce8dac/pdf
- Hoe Mensen Keuzes Maken – W.L. Tiemeijer
Dit artikel verscheen eerder in Tekstblad 2023-3.
De foto is gemaakt door Sébastien Mairey.